Devlet Destekli Arıcılık Projeleri ve Hibe Desteği (150 Kovan)

Arıcılık işinden para kazanmak isteyenler ve bu sektöre yatırım yapmayı düşünenler arıcılık ne kadar kazandırır, arıcılık kredisi veren devlet kurumları ve destekleri nelerdir, hangi kurumlar arıcılık hibe desteği veriyor araştırıyor.

Devlet Destekli Arıcılık Projelerine Hibe Desteği Veriyor

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından arıcılık projelerine hibe desteği verileceği açıklandı. Yine Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından geçtiğimiz günler 150 adet arı ile arıcılığa yatırım yapmayı düşünen arıcılar için Arıcılık ve arı ürünleri üretimi yatırım projesi fizibilite Raporu ve Yatırımcı Rehberi yayınlanmıştı.

Arıcılık Projelerine %50 Hibe Desteği Verilecek

Tarım ve Orman Bakanlığı  tarafından 5 Aralık 2020 tarihinde yayınlanan Resmi Gazete’de Arıcılık projelerine %50, kaz ve hindi yetiştiriciliği projelerine %75, ipekböcekçiliği projelerine %100 hibe desteği verilmesine ilişkin 2020/36 sayılı tebliğ yayınlandı.

Yayımlanan ilgili Tebliğ kapsamında;

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenecek olan illerde, Arı Yetiştiricileri Birliğine veya Bal Üreticileri Birliğine üye, başvuru tarihi itibariyle en az 3 yıldır AKS’ye kayıtlı, 50 ve üzeri arılı kovan varlığına sahip ve arı ürünleri üretimi yapacak üreticiler desteklemelerden yararlandırılır.

Bu tebliğ göre; Arı sütü, polen, propolis gibi arı ürünü üretmek isteyen, 50 ve üzeri arılı kovanı olan ve en az 3 yıl Arı Kayıt Sistemine kayıtlı, Arı Yetiştiricileri veya Bal Üreticileri Birliğine üye üreticiler desteklemeye başvurabilecektir.

Devlet Destekli Arıcılık Projeleri ve Hibe Başvuruları

Arı ürünleri üretiminde kullanılacak olan; makine, alet, ekipman ve seyyar arıcı barakasına %50 hibe desteği verilecektir. Başvurular; Tarım ve Orman Bakanlığı İl/İlçe Müdürlükleri aracılığıyla yapılacak olup, yatırıma ilişkin kriterler ve teknik detayların Bakanlığın internet sayfasında yayımlanacak uygulama rehberinde ayrıca belirtilecektir.

Bakan Pakdemirli, ayrıca, arıcılığın yoğun olarak yapıldığı 34 ilde arıcılık malzeme ve ekipman desteği verdiklerini, bunun yanında kırsal kalkınma programları kapsamında ise arıcılık faaliyetlerine yüzde 50 hibe desteği sağladıklarını dile getirdi.

Arıcılığın tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yoğun ilgi gören tarımsal bir uğraş alanı olduğunu dile getiren Bakan Pakdemirli, Türkiye’nin 8 milyon arılı kovana sahip olduğunu ve 114 bin 471 ton bal üretimiyle dünyada ikinci sırada bulunduğunu ifade etti. Destek verdiklerini bildiren Pakdemirli, kovan başına 15 lira, ana arı başına da 80 lira ödeme yaptıklarını söyledi.

Arıcılık, ipekböcekçiliği, kaz ve hindi yetiştiriciliğine yönelik yatırımlarda teknik kriterler Bakanlıkça belirlenir ve uygulama rehberi ile yayımlanacaktır.

Devlet destekli % 70 hibeli arıcılık kredisi 7 yıl vadeli olarak veriliyor.

Ancak daha önce yayınlanan Arıcılık ile ilgili 150 arılı kovanlık yatırım rehberini yayınlanmıştı. Aşağıdaki yatırım rehberinde tüm detaylara ulaşabilirsiniz.

150 Arılı Kovanlık Arıcılık Yatırımı Rehberi Yayınlandı

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 150 adet arı ile arıcılığa yatırım yapmayı düşünen arıcılar için Arıcılık ve arı ürünleri üretimi yatırım projesi fizibilite Raporu ve Yatırımcı Rehberi yayınlandı.

Birinci tip ve 2. tip arıcılık yatırım projelerin yatırım maliyeti ve kar kazanç tablosu tüm merak edilenler içeriğimizde bulabilirsiniz. Yine 500 adet kapasiteli kaz kümesi yatırımcı rehberini de inceleyerek yatırım öncesi tüm merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.

Bu rehber sayesinde arıcılık ne kadar kazandırır kendiniz hesaplama yapabilirsiniz.

Arıcılık projelerine verilecek olan hibe desteği hakkında bilgiler ve arıcılık projesi fizibilite raporu yayınlandı.

ARICILIK VE ARI ÜRÜNLERİ ÜRETİMİ YATIRIM PROJESİ

1. Tip Arıcılık Yatırımı Projesi

Arılı kovanların konulacağı yerin (Arazi, tarla, mera, çiftlik) seçimi Arıcılık yatırımlarının karlı olabilmesi için dikkat edilmesi gereken hususlardan bazıları;

• Arıcılık konusunda deneyim sahibi olmak (arıları iyi bir şekilde sevk ve idare edebilmek her ne kadar eğitim alınsa da uygulama aşamasında birçok zorluklarla karşılaşılmaktadır),
• Bölge arısından oluşan bir arılık oluşturmak,
• Flora akışını takip ederek yılda en az 2 kez kendi bölgesi içerisinde yer değiştirmek (göçer arıcılık),
• Bölge arısından üretilen ana arı kullanmak eğer üretebiliyorsa kendi ana arı ihtiyacını işletmede üretebilmek,
• Hastalık ve zararlılarla zamanında ve uygun şekilde mücadele etmek işletmenin karlılığını sağlayacaktır.
• Tip- 1 projede arıcıların şartlarında sıradan bir işletme örneği verilerek karlılık oranı ortaya konmaya çalışılacaktır.

Projenin mali analizi ve fizibilitesi

Arıcılık toprağa bağlı kalmaksızın yapılabilen ve aynı yıl içerisinde %100 kara geçilebilen en önemli tarımsal iş kollarından birisidir. İşletme 150 arılı kovandan kurulacak olup, ilk yıl kuruluş faaliyetleri yüksek olacağından karlılık oranı düşük olacaktır. Ancak 2. yıl kuruluştaki maliyet olmayacağı için işletmedeki sabit giderler ve gelirler sonucunda bürüt gelir elde edilecektir. Arılı kovanlardan normal şartlardaki bir üretici arı ürünlerinden yalnız bal ve bir miktar polen, gerektiği kadar da propolis elde ederek geçimini sağlamaya çalıştığından projedeki yatırımcı profili böyle bir üretici modeli olacaktır. İşletmede işçi çalıştırılmayacak olup aile işletmesi olarak yürütülecektir.

Projenin İlk Yatırım Giderleri

İşletmenin kuruluş aşamasındaki en fazla yekûnu boş kovan ve arılı çerçeveler ve göçer arıcılık yapacağı için baraka oluşturmaktadır. Koloniler baharda arıcılık sezonu başında temin edilerek o yılın ana arıları olmak üzere bölge arısından arılık oluşturulacaktır.

• Boş Kovan Ağaçtan İmal Edilmiş, Balıklı,15 adet Boş Çerçeveli, Polen Tuzaklı 180 150 ADET 27.000 TL.
• Şurupluk Plastik vaya Paslanmaz Sacdan 5 170 ADET 750 TL.
• Anlı Çerçeve 5 Arılı Çerçeveli, 4’ü Yavrulu 300 150 ADET 45.000 TL.
• Mondrin takımı ( Ana maskesi, Körük, El demiri, Fırça) Maske, El Demiri, Körük vb. malzeme 100 2 Takım 200 TL.
• Bal Sağım Makinesi 4’lü Tam Otomatik Motorlu 3.500 1 ADET 3.500 TL.
• Bal Dinlendirme Kazanı Bal dinlendirme kazanı Krom) 1.500 1 ADET 1.500 TL.
• Dondurucu Çekmeceli 1.500 1 ADET 1.500 TL.
• Bal Sağım Çadırı İzalasyonlu, Yağmur geçirmeyen, Çift bantlı 2.500 1 ADET 2.500 TL.
• Elektrik Enerjisi için Solar Sistem Dondurucu ve diger işleri kaldıracak güçte 5.000 1 ADET 5.000 TL.
• Baraka-Konteyner Söküp takılabilen, dışı sacdan 10.000 1 ADET 10.000 TL.
• Şurup Karıştırma Makinesi 275 lt. kapasiteli (304 Kalite) 3.600 1 ADET  3.600 TL.
• Tel Zımba Makinesi Elektrikli 500 1 ADET  500 TL.
• Tel 200 gr. Krom tel 20 15 ADET 300 TL.
• Temel Petek -45 40 ADET 1.800 TL.
• Ana Arı Çiftleştirme Kutusu Strafor veya herhangi bir malzemeden imal edilmiş 25 30 ADET 750 TL.
• Beslenme için Toz Şeker (Şurup ve Kek Yapımı için) Şeker Pancarından elde edilmiş toz şeker 230 30 ADET 6.900 TL.
• Sağlık Giderleri Varroa mücadelesi vb. hast. 1.00 1 ADET 1.000 TL.
  Propolis Üretimi için Gerekli Malzemeler ( Propolis Tuzağı) plastik 8 150 ADET 1.200 TL.
• TOPLAM: 113.000 TL

Sabit Giderler

İlk yıl bakım besleme kuruluş masraflarına eklendiği için sabit giderlerden çıkarılmıştır

İşletmenin sabit giderleri;

• Nakliye giderleri 15.000 TL.
• Bakım besleme giderleri 8.000 TL.
• Temel petek, tel makara, çerçeve, boş kovan, ambalaj malzemeleri vb. 5.000 TL.
• Öngörülemeyen masraflar 5.000 TL.
• TOPLAM: 33.000 TL.

Yıllara İşletme Sabit Giderleri 

Yıllar İşletmenin sabit giderleri;

1. yıl	Nakliye, bakım besleme, malzeme, öngörülemeyen masraflar	33.000 TL.
2. yıl	Nakliye, bakım besleme, malzeme, öngörülemeyen masraflar	33.300 TL.
3. yıl	Nakliye, bakım besleme, malzeme, öngörülemeyen masraflar	36.630 TL.
4. yıl	Nakliye, bakım besleme, malzeme, öngörülemeyen masraflar	43.290 TL.

Her yıl %10 masraflarda artış oranı hesap edilerek yazılmıştır.

Proje Gelirleri

Ürün Adı	Birim Kovan başına kg	Üretime dahil edilen kovan sayısı	Toplam miktar kg/gr	Toptan satış fiyatı TL	Elde edilen gelir
Bal	25kg	150	3.750 kg	20	75.000 TL.
Polen	1kg	150	150 kg	80	12.000 TL.
Propolis	100gr	150	15 kg	60	900 TL.
Oğul kovan artışı %20			30 adet	300	9.000 TL.
	T O P L A M				96.900 TL.

Projenin Net Nakit Akışı

Her yıl koloni artışı % 20 olarak alınmış olup, kıştan bahara çıkıştaki koloni kayıpları %10 olarak rakamlara yansıtılmıştır.
Tablo; Yıllar ve net nakit akışı tablosu;

Yıllar	Sabit Giderler	İşletme Gelirleri TL	Bürüt kar TL
1	33.000	96.900	63.900
2	33.300	106.590	73.290
3	36.630	125.970	89.340
4	43.290	138.567	95.277
TOPLAM	146.220	468.027	321.807

Projenin Fayda Maliyet Masraf Analizi

Projelerin değerlendirilmesinde kullanılan yöntemlerden birisi fayda masraf oranı yöntemi olup analizin özü, proje süresince sağlanacak toplam faydanın yapılan masraflar ile karşılaştırılmasıdır. Bu çerçevede projenin ekonomik ömründe yapılacak bütün masraflar ile elde edilecek toplam gelirlerin belirlenen belli bir indirgeme oranı ile bugünkü değer toplamları hesaplanır. Faydaların masraflara bölünmesi ile elde edilen fayda/masraf oranına göre değerlendirme yapılır. Hesaplanan oranın bire eşit olması fayda ile masrafların tam karşılandığını gösterir ve oranın birden Büyüklüğü yapılan masrafların üzerinde bir faydaya ulaşıldığı şeklinde değerlendirilir.

Projenin gider ve gelirlerinin bugünkü değerlere indirgenmesinde %2 faiz oranı kullanılarak fayda/masraf analizi yapılmıştır. Fayda/masraf oranının 1’den büyük olması yapılan masraflardan daha fazla gelir elde edildiği, 1’den küçük olması ise elde edilen gelirlerin yapılan masrafları karşılamadığı şeklinde yorumlanır. Fayda/masraf oranının 1’e eşit olması durumunda yatırılan sermayenin maliyetinin ancak karşılandığı şeklinde yorumlanmaktadır. Yapılan hesaplamalarda projenin fayda/masraf oranı 3,21>1 şeklinde bulunmuş olup yapılan masrafların 5 katından fazla bir fayda sağlandığı ve projenin karlı olduğu değerlendirilmiştir.

Aşağıdaki Tabloda Projenin Fayda/Masraf Analiz Verileri bulunmaktadır.

Yıl	Giderler	Gelirler	İndirgeme Oranı	İndirgenmiş Gider	İndirgenmiş Gelir
1	33.000	96.900	2,9	95.700	281.010
2	33.300	106.590	3,2	106.560	341.088
3	36.630	125.970	3,4	124.542	428.298
4	43.290	138.567	3,2	138.528	443.414
TOPLAM	146.220	468.027		465.330	1.493.810

Projenin Net Değeri

Yıllar	Net Nakit Akışlar (Bürüt Kar)	İndirgeme Oranı	İndirgenmiş Değer
1	63.900	2,9	185.310
2	73.290	3,2	234.528
3	89.340	3,4	303.756
4	95.277	3,2	304.886
TOPLAM	321.807		1.028.480

Projenin bugünkü net değeri; Projenin karlılığını ortaya koymak üzere, projenin gelir ve giderlerinin bugünkü değerlere indirgenmesi için %2’ lik faiz oranı belirlenmiş ve bu çerçevede hesaplamalar yapılmıştır. Proje aynı yıl sabit masrafları çıkarıldığında kara geçebilecek bir durumda olup 4. Yılın sonunda işletme yatırım maliyetini sıfırlamaktadır. Yatırımın yapmadan önce arıcılık sektörü konusunda fikir sahibi olmak ve sektörü, piyasayı tanımak yatırımdaki başarıya ve sürdürülebilirliğe önemli derecede katkılar sağlayacaktır.

Şimdi de Yatırım rehberinde yer alan 2. TİP Arıcılık Yatırım Projesinin yatırım gider gelir analizi ve proje değerini inceleyelim.

II. Tip Arıcılık Yatırım Projesi

Bu tip projede kurulacak tesis ve ihtiyaçlar dikkate alındığında yatırım sahibi ve tesisle ilgili şartlar doğrultusunda karlılık çok daha fazla olabilecektir.

• Yatırımcının bal arılarının koloni sevk ve idaresi konusunda oldukça deneyimli olması Sabit arı çiftliği için 5-10 dekar alana sahip olması,
• Bölge arılarından temin ettiği 150 adet arılı kovanlardan Bal dışında katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesi,
• Üretilen ürünlerin hijyenik şartlarda üretimi ve değişik formlarda hazırlanarak etiket, paketleme ve ambalaj yapılması,
• Ürünleri perakende fiyatıyla piyasaya sunması özellikle dijital platformda görünürlüğün olması,
• Profesyonel anlamda bir arı çiftliğinin yatırımı ve sürdürülebilirliği için önem arz etmektedir.

Projenin Mali Analizi Ve Fizibilitesi

Entegre bir arıcılık tesisinin ilk kuruluş aşamasında alet-ekipman masrafları bir kez yapılmasına rağmen aynı yıl mevsimin uygun koşullarda geçmesi durumunda zarar etmeden kara geçilebilmektedir. Diğer yıllarda sabit giderler olan temel petek, tel, çerçeveler, boş kovan, nakliye, işçilik, gibi masrafların dışında başka masraflar olmayacağından 2. yıl işletmedeki kar marjı ilk yıla göre daha fazla olacaktır.

Projenin ilk yatırım giderleri

Arıcılık her ne kadar toprağa bağlı kalmaksızın yapılabilecek bir tarımsal iş kolu olsa da entegre bir arıcılık ve arı ürünleri üretimi için zirai mücadeleden uzak, arazi içinde arıların yaşamsal faaliyetlerini idame ettirebilecekleri çiçeklenme periyotları birbirini takip eden ballı ve polenli bitkilerin ekim-dikiminin yapılması sürdürülebilir bir işletme için çok önemlidir. Projede ilk yıl yatırım giderlerinin büyük bir kısmı alet ekipman ve ana materyal olan arılı kovanlar olacağından maliyet yüksek görünse de aynı yıl tüm masraflar kazançtan sağlanabilmekte ve net kara dahi geçilebilmektedir.

Nakliye ve diğer giderler (İlk Yıl için) tablodaki gibidir;

Projede Çalışacak İşçi Giderleri

İşletme entegre bir sistem üzerine kurulu olacağından ve üretimde ürün çeşitliliğine gidileceğinden iş hacminin büyüyecek daha fazla işçilik gerektireceğinden aile işgücünün de katkısıyla 2 adet işçi yeterli olabilecektir.

Çalıştırılacak İşçi sayısı	Bir işçi maaşı (2825) Aylık -brüt maaş	Çalışacağı süre	Toplam gider
2	3.557 TL	12 ay	70.000 TL.

İşletme giderleri; işletmenin kurulduğu ilk yıl bakım ve besleme giderleri kuruluş masraflarına eklendiğinden 2. ve diğer yıllarda sabit giderlerde gösterilmiştir. Arıcılık, arıcılığın yapıldığı bölgeye ve iklime göre değişmekle birlikte genellikle 8 aylık bir faal sezon söz konusudur 4 aylık bir dinlenme sezonunda işçilerin işten çıkarılması gelecek sezonda kalifiye eleman bulunması güçlüğü yaratacağından 12 ay süresince  çalıştırılarak işletmeyi aktif tutulması işletmeyi başarılı kılacaktır. İşletme kapasitesi gün geçtikçe büyüyeceğinde ileriki yıllarda işçi sayısı artarak istihdama
önemli ölçüde katkılar sağlayacaktır.

İlk yıldan sonraki Yatırım yapılan işletmenin sabit giderleri:

İşletme sabit giderleri

Sıra No	İşletmenin sabit giderleri	TUTAR
1.	İşçilik Giderleri	70.000
2	Nakliye giderleri	20.000
3	Bakım besleme giderleri	8.000
4	Temel petek, tel makara, çerçeve, boş kovan, ambalaj malzemeleri vb.	15.000
5	Öngörülemeyen masraflar	20.000
TOPLAM		133.000

Tabloda Yıllar- İşletme Sabit giderleri belirtilmiştir.

Yıllar	İşletmenin sabit giderleri	TUTAR TL
1	Nakliye, diğer masraflar	100.000
2	İşletme sabit giderleri(Bakım, besleme, Nakliye, işçilik, malzeme, öngörülemeyen masraflar)	133.000
3	İşletme sabit giderleri(Bakım, besleme, Nakliye, işçilik, malzeme, öngörülemeyen masraflar)	146.300
4	İşletme sabit giderleri(Bakım, besleme, Nakliye, işçilik, malzeme, öngörülemeyen masraflar)	172.900

Proje Gelirleri

İlk Yıl İşletme Gelir Hesabı;

Tablo; 100 adedi ile yapılan üretimden elde edilen ürün çeşidi, miktarı ve kazanç

50 adedi ile yapılan üretimden elde edilen ürün çeşidi, miktarı ve kazanç

Propolisten elde edilen gelir; 1 kilo ham Propolisin Ektraksiyonu sonucunda fire oranı çıktıktan sonra 20 ml’lik şişelerden 200 adet propolis solüsyonu elde edilebilmektedir. İşletmenin ilk yılında 150 adet arılı kovanlardan elde edilen 15 kg ham Propolis ekstrakte edip etiketli olarak perakende satışa sunulduğunda 180.000 TL civarında gelir sağlanabilecektir. Aynı yıl yapay oğul metoduyla 30 adet koloni artışı sağlanacak olup, her birinin mali değeri alış fiyatından hesap edildiğinde 60 TL x 1 arılı çerçeve x 5 adet= 300 x 30 adet arılı kovan= 9.000 TL. gelir elde edilecektir. Ancak ertesi yıl bahara çıkamayan arı koloni yüzdesi %10 olarak değerlendirilecek olup 2. Yıl arılı kovan sayısı 162 adet olarak değerlendirilecektir.

Yıl İşletme gelir hesabı ve Projenin Fayda/Masraf Analiz Verileri

İlk yıl yapılan işletme kuruluş masrafı 2. yıl olmayacaktır. Sezon sonunda temin edilen arıcılık malzemeleri ve %10 artışla arılı kovan sayısı 180 adet olacaktır. Ertesi yıl işletmedeki arılarda %10 kış arı kayıpları dikkate alındığında 16 adet arılı kovan kaybı sonucu 162 adet arılı kovanla ikinci yılki arıcılık sezonuna açılış yapabilecektir. Bu artışlar işletmenin gelir kısmına %10 olarak gelir artışı içinde değerlendirilmiştir.

Projenin Fayda/Masraf Analiz Verileri

Projenin Fayda/Masraf Analiz Verileri;

Yıllar	Sabit Giderler	İşletme Gelirleri TL	Bürüt kar TL
1	100.000	580.500	480.500
2	133.000	580.500	447.500
3	146.300	580.500	434.200
4	172.900	580.500	407.600
TOPLAM	52.200	2.322.000	1.769.800

Her yıl %10 sabit gider artışı ilave edilerek tahmini bürüt kar tespit edilmiştir. Ürün çeşitliliğinin üretiminde riskler olabileceğinden işletmenin gelirleri 4 yıl süresinde sabit alınmıştır.

Projenin net bugünkü değeri

Net bugünkü değer yönteminde, yatırımın her yıl sağlayacağı nakit girişleri net nakit akışları, bileşik faiz formülü ile günümüz de sağlayacağı nakit girişleri, belirli bir iskonto oranı üzerinden indirgenerek toplanır. Yatırım için yapılacak harcamaların da belirli bir iskonto haddi üzerinden şimdiki değeri bulunur. Başka bir deyişle gelecekteki net nakit akışları, bileşik faiz faiz formülü ile günümüz değerlerine indirgenir. Tüm projeler açısından elde edilen değerlerin karşılaştırılması yapılabilir.

Yıllar	Net Nakit Akışlar (Brüt Kar)	İndirgeme Oranı	İndirgenmiş Değer
1	480.500	5,8	2.746.900
2	447.500	4,3	1.924.250
3	434.200	3,9	1.693.380
4	407.600	3,3	1.345.080
TOPLAM	1.769.800		7.709.610

Projenin karlılığını ortaya koymak üzere, projenin gelir ve giderlerinin bugünkü değerlere indirgenmesi için %2’ lik faiz oranı belirlenmiş ve bu çerçevede hesaplamalar yapılmıştır.

Bu çalışmada, 150 arılı kovanlık bir işletmenin aile işletmesi olarak yürütülmesiyle, entegre bir tesis döngüsü içerisinde yürütülmesinin karşılaştırılması yapılmıştır. Olası mevsim normallerindeki olumsuz değişiklikler sonucu nektar ve polen veriminde düşüşlerin görülmesi, kış kayıpları, hastalık ve zararlılarla mücadelede etkin olamama sonucu yaşanabilecek koloni kayıpları farazi olarak dikkate alınsa da her iki çalışma karlı görünmektedir. Ancak balın yanında polen, arı sütü, propolis, arı zehiri, arı ekmeği gibi ürünlerin üretimi, bu ürünlerin ilyofilize (arı sütü, apilarnil vb), vakumlama (polen, arı ekmeği) ekstraksiyon (propolis) gibi formlarda tüketiciye sunulması işletmeye artı bir katma değer kazandırdığı görülmektedir.

Arıcılık rehberini buradan inceleyebilirsiniz.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tarım ve hayvancılığa yatırım yapmayı düşünen yatırımcılar için yatırım rehberleri yayınlandı.

• 7000 kapasiteli hindi kümesi projesi,
• 1000 dekarlık zeytin bahçesi tesisi projesi,
• Dut bahçesi yatırımcı rehberi
• Maviyemiş bahçe tesisi projesi
• Trüf mantarı bahçesi tesisi projesi tüm projeler incelemek için linkleri tıklamanız yeterli.