Müşahit Nasıl Olunur? Genel Bilgiler ve Başvuru Yolları

Yerel Seçimlerin yapıldığı tarihler arasında müşahit ve sandık görevlisi başvuruları tamamlanmaktadır. Yüksek Seçim Kurulu daha önce ki seçimlerde görev alanlara öncelik tanıyabileceğinden bahsediliyor. Eğer başvurunuzu son gün yaparsanız talebiniz kabul edilmeyebilir. Gelecek yıllarda yapılacak seçimlerde merak edilen konulardan, müşahit, sandık görevlisi nedir, nasıl başvurulur, sandık başkanları eğitim ve ücretlerini inceledik.

Müşahit Nedir? Kimler Görev Alabilir?

Müşahit diğer adıyla gözlemci, sandıklarda sınıflandırma, oy kullanma ve tutanakların nasıl tutulduğunu takip edenlere verilen isimdir. Denetim ve gözlem yaparak, oy pusulalarını tutanaklarını doğru ve yanlış olarak kontrol edebilir.

• İdari amirleri, zabıta amirleri ve memurları, Askeri Ceza Kanunu 3. maddesinde yazılan milletvekilleri, milletvekili adayları, askeri personel, müşahit, sandık görevlisi olarak başvuru yapamamaktadırlar.
• Yukarıdaki kişiler dışında, 18 Yaşını doldurmuş olanlar sandık müşahidi olabilir.
• Her sandık için müşahit sayısında sınırlama yoktur.
• Oy sayıları, pusulaları torbaların doğru kapatılması, istendiğinde bütün evrakları isteme ve kontrol etme hakkına sahiptir.

Parti Müşahit Başvuruları Nasıl Yapılır?

Sandık başında başkan ve memur üye haricinde her partiden görevlendirilen parti müşahitleri de görev alırlar. Bu kişiler siyasi partilerde görevli kişilerdir. Parti müşahitlerine de YSK tarafından belirlenen miktarlarda sandık başında görevli ücreti ödenmektedir. Müşahitlerin görevi sandık başında ki memurlar ile aynı olup, seçimin güvenli bir şekilde yapılmasını sağlarlar.

• Başvurular siyasi partilere yapılır. 
• 2023 ve sonrasında yapılması düşünülen seçimler için siyasi partiler İl/İlçe Seçim Müdürlüklerine müşahit listelerini bildirirler.
• Müşahit olabilmek için herhangi bir partinin üyesi olmak veya belirli bir dönem bu üyeliği sürdürmek gerekmez.
• Sandık müşahidi olmaktan vazgeçenler seçim kurullarına giderek iptal edebilir.
• İlçe seçim kurulları listesine YSK resmi sitesinden ulaşabilirsiniz. Güncel konum bilgileri için tıklayınız. 

Sandık görevlisi olmak için nereye başvurulur sorusunun cevabı memurlar için görev yaptıkları kamu kurumu iken, parti müşahitleri için siyasi partilerdir.

Sandık Görevlisi Olma Şartları

Sandık gözlemcisi müşahitler, denetim ve gözlemden sorumlu iken, sandık görevlisi olarak seçilenler, oy pusulaları, zarflarından, vatandaşların kimlik bilgileri ve imzalarının alınmasından sorumludur. Oyların doğru kullanıp kullanılıp kullanılmadığı, nasıl kullanılacağı konusunda halkı bilgilendirir. 

• Yine, İdari amirler, zabıta amirleri ve memurları, Askeri Ceza Kanunu 3. maddesinde yazılan milletvekilleri, milletvekili adayları, askeri personel, müşahit, sandık görevlisi olarak başvuru yapamamaktadırlar.
• 1 Kişi sandık kurul başkanı olmak üzere, 5 kişiden oluşur.
• Sandık kurulu başkanı olacak vatandaşların memur olması ilk şarttır. (Parti görevlileri başvuru yapamaz) 
• Yüksek Seçim Kurulunca başkan listeleri belirlenmektedir.
• Memur üye kendi Kurumu aracılığı ile başvuru yapmaktadır.
• Devlet kurumlarında görevli bulunan memurlar, kendi personel büroları ile irtibata geçerek seçimlerde görev almak istediklerini bildirirler.

Millet Vekili olmak İçin Kaç Para Gerekir? bilgi alabilirsiniz.

Memur Üye Başvurusu

Sandık başında görevli başkan haricinde birde memur üye bulunmaktadır. Yüksek seçim kurulunca sandığın yoğunluğuna ve oy kullanacak seçmenin sayısına göre her sandık başına başkan haricinde kamu kurumlarında görev yapan memurları görevlendirirler. Bu memurların ataması da yine başkanlar gibi yapılmaktadır. Memur üye olabilmek için şu şartlar gerekir.

• Memur üyenin kendi kurumu aracılığı ile başvuruda bulunması,
• Daha önce görev almış ise, görev verilme ihtimali daha yüksektir.
• Başvuruların yoğun olması durumunda kimin memur üye olacağı Seçim Müdürlükleri ve YSK tarafından belirlenir.

Sandık Başı Eğitimi Nedir?

Seçim öncesinde İl/İlçe seçim Müdürlüklerince sandık başında görev alacak kişilere eğitim verilmektedir. Bu eğitim genel itibariyle başkanlara ayrı günde, diğer görevlilere ayrı günde verilmektedir.

• Seçim müdürlükleri sandık paralarını hesaplarken görevlinin eğitime katılıp katılmamasını hesaplarlar.
• Genelde sandık görevlilerine 2 iş günü için ücret ödenirken eğitime katılan personele +1 iş günü ücreti daha ödenmektedir.
• Görevlinin eğitime katılma durumu eğitim girişinde imzalanan katılma çizelgesinden tespit edilmektedir.
• Eğitimde sandık başına ne yapmanız gerektiği, seçmenlere nasıl davranmalısınız, oy pusulaları ve zarf mühürleme işlemleri, oyların nasıl sayılacağı, ne şekilde mühürleneceği, seçim torbalarının ne zaman teslim alınacağı, seçim sonunda oyların kimin tarafından ne şekilde teslim edileceği öğretilmektedir. 

Sandık Görevlileri Ücretleri

İlgili yıl seçimlerde, sandık görevlileri ve diğer memurlara verilecek ücretler YSK resmi sitesinden güncel olarak paylaşılmaktadır. Son seçimlerde sandık başkanları, memur üyeler, parti müşahitlerine verilen ücretler aşağıda vereceğimiz gibiydi. YSK yapacağı duyurularda güncel ücretleri belirleyecektir.

SEÇİM ÜCRETLERİ  (EĞER GÜNDELİKLER  GEÇTİĞİMİZ SEÇİM GİBİ OLURSA)

• Eğitim verilen sandık başkanı 3 günlük,
• Eğitim almayan sandık başkanı 2 günlük,
• Memur üyeler eğitim alırlarsa 2 günlük,
• Kurs görmeyen memur üye 1 günlük,
• Parti müşahitlerine ise 1 günlük ücret ödenir.

Hangi sandık görevlisinin kaç para alacağını hesaplamak gerekirse;

Bina Sorumluları : 124 TL

Sandık Kurulu Başkanları;

Eğitim görürler ise  3 x 124 TL = 372 TL

Kurs görmezler ise  2 x 124 TL = 248 TL

Memur üyeler ne kadar sandık parası alacaklar?

Eğitim gören memur üye 115 TL günlük x 2 = 230 TL

Eğitim almayan memur üye 1 günlük üzerinden 115 TL

Parti Mücahitleri Seçimde Ne Kadar Ücret Alacaklar?

Parti görevlileri 1 günlük üzerinden 115 TL

Yukarıda yer alan listede hangi görevliye ne kadar ücret ödeneceği görülmektedir. Bu görevliler haricinde ise; Eğer oy kullanılan okulda 4 sandıktan fazla sandık varsa bina sorumlusu görevlendiriliyor ve bina sorumlularına 3 günlük ücret ödeniyor. Milletvekili olmak ister miydiniz? Milletvekili Nasıl Olunur? konulu haberimizde başvuru yöntemleri ve tüm detaylar yer almaktadır.

Seçim Ücretleri Hangi Bankaya Yatırılacak?

Ödemelerin yatırılacağı banka YSK ile yapılan protokol neticesinde belirleniyor. Bu banka genelde kamu bankalarından olsa da, protokol neticesinde Akbank gibi özel bankalarda olabiliyor. Geçtiğimiz seçimde, paralar Ziraat Bankası’ na yatırılmıştı. Seçim sonunda paralarını almak isteyen görevliler T.C. numarası bulunan nüfus cüzdanları ile birlikte T.C Ziraat Bankasına veya anlaşmalı kamu bankasına başvuru yapmaları gerekiyor.