Emeklilerin Hakları Nelerdir? 2023 (BİLİNMEYEN HAKLAR)
Emekli vatandaşlar yararlanabilecekleri devlet destekli haklara sahiptir. Pek çok yeni emekli, çoklu sosyal haklarının neler olduğunu araştırıyor. Emeklilere su, doğalgaz ve elektrik fatura indirimleri, ücretsiz ulaşım, SGK destekli kaplıca, evden emekli maaşı alma, 65 yaş üstü için çeşitli indirimler. Emeklilere indirim, emekli olduktan sonra aynı işte çalışmak mümkün mü, çalışanların, ev esnafının, memurların yıllık izin hakları ve SSK emekli maaşı hesaplamaları nasıl? Emeklilerin haklarını içeriğimizde detaylandırdık.
Emeklilerin Hakları nelerdir? Bilmeyen ve haberdar olmayanlar için araştırdık.
Emeklilerin Bilmediği ve Haberdar Olmadığı Hakları Nelerdir?
Bir emeklinin evi 200 metrekareden küçük ve sadece 1 evi varsa, vergiden muaftır. Emekli bu tutarı bilmeden ödemezse belediyelere başvurarak 5 yıl geriye dönük iade talebinde bulunabilir. Emeklileri en mutlu eden şeylerden biri de terfilerdir. Maaşlarının yatırıldığı bankadan yıllık ek ücret alabilirler. Emekliler bankalarından promosyon ödemelerini ek gelir olarak alabilirler.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun belirttiği protokolüne göre 3 yıl boyunca 3.500 TL ile 7.500 TL arasında promosyon alarak gelir elde edebiliyor.
Bunun için taşıdıkları bankalardan 3 yıl maaş almaları yeterlidir. TBB’den yapılan açıklamaya göre promosyon ödemeleri doğrudan banka hesaplarına yatırılacak. 76 yaş üstü emekliler maaşlarını talep etmeleri halinde evlerinden ödeyebilecekler.
Emekli bir kişi iş yeri açabilir. Çünkü emeklilere yönelik teşvik bu alanda da geçerli. Emekli maaşı alsa da asla iş kurup esnaf olamaz. Bu noktada kendisinden kesilen yaklaşık 650 TL’lik primi ödemek zorunda kalmıyor. Bununla da kalmayıp, hazinenin %5 teşviki olduğu gibi her çalışan için eksik ödenen 100 TL prim ödeme hakkı da var.
Emekliler unuttukları veya bilmedikleri konularda hacizden muaftır. Kredi kartı, kredi borcu ya da senet gibi borcu olan emeklilerin korkmasına gerek yok. unutma! Emekli maaşlarında haciz yoktur. Ancak SGK tarafından haciz konulabilir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 93. maddesine göre emekli aylıklarına SGK alacakları ve nafaka borcu dışında kimse haciz getiremez. Eğer bir emeklinin emekli maaşına haciz konulmuş ise İcra Müdürlüğüne gidip itiraz etme hakkı bulunuyor.
Kanuna göre boşanmış eş ve çocuklar aylıklarını, sürekli iş göremezlik gelirlerini, dul yetim aylıklarını ve gelirlerini sadece SGK, SSK ve nafaka alacakları için takip edebilirler. Bunun dışındaki alacaklar için, borçlu emekli dul veya yetimin izni olmaksızın hiç kimse icra veya haciz getiremez.
65 yaş ve üstü emekliler, şehirlerarası demiryolu, deniz ulaşımı ve toplu taşıma araçlarından indirimli olarak yararlanabiliyor. Şehirlerarası demiryolu, denizyolu ulaşımı ve otobüslerde %50 indirim hakkına sahiptir.
Emekliye İndirimli Fatura Hakkı (Su, Doğalgaz Elektrik)
Devletin emeklilere tanıdığı çoklu hakların yanı sıra elektrik, su ve doğalgaz faturalarında da indirim yapılıyor. Bu faturaların ücretlerine %40 indirim uygulanır. Emeklilere tanınan bu haktan yararlanmak için;
- Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü,
- Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı,
- Sosyal Güvenlik Kurumu,
Başvuru yapıldığında hangi kanuna göre maaş aldıklarına dair bir belge düzenlenerek ilgili kurumlara gönderilir.
Engellilerin Emeklilik Hakları
İşe alınmadan önce veya sonra engelli olan kişiler, engellilik oranı %60’ın altında olanlar için erken emekliliğe hak kazanırken, iş gücü kaybı oranı %60 ve üzerinde olanlar SGK tarafından engelli emekliliği hakkına sahiptir. Diğer emeklilerle aynı şartlara sahip olan engelli emekliler, emeklilikleri süresince çalışmaya devam etmeleri halinde:
- Engellilerin ulaşabilirliğini uygun duruma getirmek,
- Engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak gerekli tedbirleri almak,
- Çalıştıkları departmanlara göre gerekli yardımcı ve destekleyici araçları sağlamak,
gerekli. Engelli emekliler, engellerini artıracak ve ek engel getirecek işyerlerinde çalışamazlar.
Emekliye Verilen Yeni Hak Nedir?
Yurt dışından gelen emeklilerin boşanma işlemlerinin Türkiye’de tescil edilebilmesi için her iki tarafın da nüfus müdürlüklerine başvurması gerekmektedir. Mahkeme nezdinde yürütülen bu işlem artık nüfus müdürlüklerinde yürütülmektedir. Ancak taraflardan biri ölürse veya gelmezse kayıt yapılmadı. Şimdi yapılan düzenleme ile taraflardan birinin başvurusu ile boşanma kaydı yapılabilecek.
Emekli Olup Aynı İş Yerinde Çalışılabilir Mi?
İşyerinden maluliyet veya normal emeklilik nedeniyle kıdem tazminatı alan ve emekli maaşı aldıktan sonra aynı işyerinde çalışmaya devam edenler, emekli olduktan sonra çalıştıkları dönemde kıdem tazminatı bakımından diğer işçilerle aynı seviyede olacak. Bu işçiler, emeklilik sebebini ileri sürerek kıdem tazminatına hak kazanamazlar. Tekrar kıdem tazminatı alabilmeleri için işverenin iş sözleşmesini haklı olarak feshetmesi veya işçinin hak ettiği şekilde işten ayrılması gerekir. Bu kişilerin emekli olduktan sonraki geçmiş hakları bir sonraki çalışma süreleri ile sınırlıdır.
Emekli Çalışanların Yıllık İzin Hakkı
Emekli olduktan sonra çalışan kişilerin yıllık izin hakları aşağıdaki gibidir:
- 1 yıl ile 5 yıl arasında çalışanlar için 14 gün,
- 5 yıl ile 15 yıl arasında çalışan için yıldan fazla çalışanlar için 20 gün,
- 15 yıldan fazla çalışanlar için 26 gündür.
50 Yaş üzeri Çalışanların İzin Hakkı
50 yaşının üzerindeki emekli çalışanlar, işyerinde 1 yıllık çalışma sürelerini tamamladıktan sonra 20 iş günü hak kazanırlar. Bu haktan yararlanabilmek için bireylerin 50 yaşını doldurmuş ve 51 yaşını doldurmuş olmaları gerekir. Tam olarak 50 yaşında değilseniz, hak ettiğiniz gün sayısı kadar yıllık izin hakkınız vardır. 51 yaşındaysanız 20 günlük yıllık izninizi kullanabilirsiniz.
SSK Emeklilerine Faizsiz Kredi İmkanı
Ziraat Bankası, Vakıflar Bankası ve Halk Bankası en çok emekli maaşı ve promosyon veren bankalardır. Bu bankalar emekli vatandaşlarımıza promosyonların yanı sıra rüçhan ve kredi imkanları gibi birçok ek hizmet sunmaktadır.
Emeklilere faizsiz kredi veren bankalar isimli yazımızda detaylara yer verdik. Bu bankalardan kredi alarak finansman ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz.
Esnaf, Memur ve SSK Emekli Maaş Hesaplaması
4A, 4B ve 4C emeklilik hesaplamalarını e-Devlet portalı üzerinden yapabilirsiniz. E-devlet portalında yer alan arama butonuna aşağıdaki sorguları yazarak emekli maaşınızı hesaplayabilirsiniz.
- 4/A emekli maaşı hesaplama
- 4/B Bağ-Kur Emekli aylığı bilgisi
- 4/C Emekli Sandığı emekli maaşı hesaplama
Sekmeleri üzerinden giriş yaparak sorgulama işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
Ne zaman emekli olurum
Maaşımı nası yükseltebilirim
Cevap: SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI > BOLU SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ (25.07.2022 15:19)
Sayın Başvuru Sahibi :
CİMER İletişim Merkezine yapmış olduğunuz başvurunuz incelenmiş olup, başvurunuzda belirtilen konu hakkında daha önceki müracaatlarınıza verdiğimiz cevaplarda olduğu gibi sigortalılara bağlanan aylığın hesaplanmasında sigortalılar adına işverenleri tarafından ödenen prime esas kazançlar ve gün sayıları dikkate alınmaktadır. Yaşlılık aylığı bağlanmasında sigortalılara ait diploma, kıdem, meslek ünvanı ve medeni durum dikkate alınmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica eder, sağlıklı günler dileriz.
İşçi köle belgesi.Devlet Utansın.