Engellilere Bireysel Eğitim Desteği Aylık 2 bin 421 Lira Oldu!

2023 yılı özel eğitime ihtiyaç duyan bireylere verilecek eğitim desteği tutarlarına ilişkin değişiklik yapılmasında dair tebliğ 07.01.2023 tarihli Resmi Gazete‘ de yayımlandı. Tebliğ kapsamında engelli eğitim desteklerinin 2023 yılında ne kadar olduğu da belirlendi.

Engelli Eğitim Destekleri 2023 Dönemi Başvuruları

Özel Eğitim Kurumları Kanunu kapsamında açılan özel eğitim okulları ve özel rehabilitasyon merkezlerinde verilen destek eğitimleri için aşağıdaki engelli vatandaşlara belirli ücretler ödenmektedir. Destek programına kimlerin dahil olduğunu ayrıntılı olarak açıkladık.

2023 Yılı Engelli Özel Eğitim Destekleri Tutarları Belirlendi

2023 yılında verilecek eğitim programında belirtilen yaştaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bireylerin destek miktarı belirlendi.

Bu rapora göre ödenmesi gereken tutarlar:

• Eğitsel değerlendirme ve belirleme özel eğitim değerlendirme kurulları tarafından yapılır.
• 5580 sayılı ve 8 Şubat 2007 tarihli Özel Öğretim Kurumları Kanunu gereğince açılan özel eğitim okulları ve rehabilitasyon merkezlerinde eğitim almaları uygun görülüyor.
• Uygun görülen yetişkin ve çocuklardan;
  • İşitme engelli,
  • Görme ve bedensel yetersizliği olanlar,
  • Dil ve konuşma zorluğu çekenler,
  • Özel öğrenme güçlüğü yaşayanlar,
  • Otizm spektrum bozukluğu mevcut olan bireylerin giderleri MEB bütçesindeki ödenekten karşılanıyor.

Engelli eğitim parası T.C. yukarıdaki listede. Verilecek destek programı kapsamında her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek eğitim-öğretim gideri miktarının Milli Eğitim Bakanlığı (Milli Eğitim Bakanlığı) bütçesine konulan ödenekten karşılanması amaçlanmaktadır. Buna göre bireysel ve grup eğitimleri için miktarlar belirlenir.

Özel eğitim verilip verilmeyeceği sağlık raporları ile belirlenir. Bu kapsamda yetkili sağlık kuruluşları tarafından verilen yetişkinler için Sağlık Kurulu Raporu ve 18 yaş altı çocuklar için Özel İhtiyaç Raporu ile özel ihtiyaçları olduğu tespit edilmektedir.

Hangi bireyler bu kapsamda Engelli Eğitim Desteği almak için para alıyor? bakalım.

2023 Özel Eğitime İhtiyaç Duyan Engellilere Eğitim Desteği Ne Kadardır?

5580 sayılı Kanun kapsamında açılan özel okullar ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde engelli bireylere verilen destekler netleşti. 2023 yılında özel gereksinimli bireylere verilen destek eğitimlerinin bedeli KDV hariç hesaplanmıştır.

2023 yılında özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde engelli bireylere verilen destek eğitiminin bütçeden karşılanacak kısmı, KDV hariç tutarlar bugüne kadar belirlendi. Bu kapsamda 2023 yılı Katma Değer Vergisi hariç engelli eğitim yardımı aşağıdaki gibidir:

• Bireysel eğitim destekleri aylık 2.421 TL, 
• Grup eğitimi için aylık 678 TL‘dir.

Engelli Bireysel Eğitimine Destek Tutarı 2.421 TL

Engellilerin Bireysel Eğitimi için aylık 2.421 lira ve 678 liralık destekler 2023 yılında yasal olarak belirlendi. Söz konusu tutarlar MEB bütçesine bu amaçla ayrılan ödenekten karşılanacak, bu tutarları aşan kısım ilgili taraflarca karşılanır. İlgili madde şu şekildedir:

Eğitim imkanı sunan veya yararlananların gerçeğe aykırı beyanda bulunarak fazladan ödemeye sebep olmaları halinde bu tutarların iki katı kanuni faizi ile birlikte ilgililerden geri alınır. Bu fiillerin özel okullar ve rehabilitasyon merkezleri tarafından tekrarı halinde kurum açma izinleri iptal edilecektir.

Rehabilitasyon Merkezlerine Ödenek Verilecek mi?

İlgili ödenek ile özel eğitim kurumlarına verilecek miktarlara rehabilitasyon merkezleri de dahildir. Bu yıl engelliler için çalışan bu merkezlere ödenek verilecek. Geçen yıla göre destekler yaklaşık %9 oranında arttı. Tüm vatandaşların özel olarak alacağı bu eğitimler devlet tarafından ücretsiz olarak veriliyor.

Engelli Eğitimlerine Verilen Destekler

Özel eğitim alanların öğrenme ihtiyaçları RAM, Rehberlik Araştırma Merkezleri tarafından belirlenir. İl veya ilçenizdeki özel eğitim okullarında eğitimlerine devam etmeleri sağlanır. Engellilere verilen temel eğitim hakları aşağıdaki gibidir:

• Özel eğitim hakları,
• Özel eğitim alanlar için ücretsiz taşıma imkanı,
• Milli Eğitim Bakanlığı ve ÖSYM tarafından yapılan sınavlarda özel haklar olarak listelenmektedir.

Özel Eğitim Kapsamındaki Öğrenciler

İlgili Özel Eğitim Kanununa göre çocuklar engellerine göre kategorilere ayrılmaktadır. Herkesin durumu farklı olduğu için bu departmanlara göre planlama yapılır.

Bu çocukları;

• Görme engelliler
• Konuşma ve dil bozukluğu
• Bedensel (ortopedik) engelliler
• Üstün zekalı ve üstün yetenekli çocuklar
• İşitme engelliler
• Öğrenme güçlüğü olanlar
• Zihinsel engelliler
• Uyumsuz çocuklar (otizm ve hiperaktivite) olarak sıralayabiliriz.

Engellilere Özel Eğitim İmkanı

RAM’in bulunduğu il veya ilçelerde bulunan kurumlarda öğrenim görme hakkı olan vatandaşları belirler. Engellilik durumlarına göre özel kurumlarda eğitim görmeleri sağlanmaktadır. Bu özel okullardaki masraf ve giderler Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanmakta ve vatandaşlar için ücretsizdir.

• Bu okulları öğrenmek için Kaymakamlıktan veya ikamet ettiğiniz yerdeki Valilikten bilgi alabilirsiniz.
• Ayrıca il ve ilçe belediyelerine başvurarak da detaylı bilgi alabilirsiniz.
• Alo 183 kadın, aile, engelli, çocuk ve sosyal hizmet hattına ulaşarak istek, öneri ve bilgilendirme hizmetlerinden yararlanabilirsiniz.

Engelli hakları ve diğer merak edilenler içeriğimizden de ulaşabilirsiniz.

Özel Eğitim Öğrencilerine Ücretsiz Taşıma Hakkı

TC. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında iş birliği sağlanmış olup, ilgili yerdeki özel eğitim okullarına gidecek engelli öğrenciler için toplu ulaşımın ücretsiz olmasına karar verilmiştir. Özel çocukların aileleri bu hizmet hakkından yararlanmak için okullara başvurarak durumlarını bildirirler. Bu sayede toplu taşıma araçlarından ücretsiz olarak yararlanılabilecek.

Bilinmelidir ki özel eğitim kurumları ve rehabilitasyon merkezleri özel bir hizmet vermeyebilir. Şu anda böyle bir zorunluluk yok. Ayrıca okullarda kaynaştırma öğrencilerinin okullara ulaşımı için ücretsiz servis hizmeti bulunmamaktadır.

ÖSYM VE MEB Sınavlarında Engelli Öğrencilere Verilen Haklar

Bazı sınavlarda özel öğrencilere ayrıcalık tanınıyordu. Bunlardan biri e-KPSS hakkıdır. ÖSYM tarafından yapılan bu tür sınavlarda engelliliğin belgelenmesi zorunludur. Böylece rahat bir sınav ortamı hazırlanmış olur.

Engel derecesine göre soru kitapçığı ve sorularını içerecek şekilde hazırlanmıştır.

• Görme engellilere Braille alfabesiyle yazılmış soru kitapçıkları verilmektedir.
• Sınav süresine ek olarak 30 dakika daha verilmektedir.
• Sınava girecek vatandaşların ortopedik engeli varsa özellikle asansör binası olan okullarda sınava girmesine izin veriliyor. Bu mümkün değilse zemin kat inceleme yeri olarak belirlenecektir.
• Üniversite sınavına giren özel öğrencilere ‘özel tip’ değerlendirmesi yapılarak ek puan verilir.
• Tüm detaylar engelli yönetmeliğinde belirlenmiştir.

Resmi Gazetede yayımlanan Engelli Yönetmeliğine ulaşmak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

Engelli Bireylere Evde Eğitim Hakkı

YÖK’ün uygun görmesi halinde Üniversite sınavına girmeden Güzel Sanatlar Bölümlerine girebilirler. Açık öğretim fakültelerinde öğrenim gören engelli bireyler öğrenim ücreti ödemezler. KYK yurtları rüçhan hakkına sahiptir. Bazı üniversiteler tarafından engelli bireylere ek puan verilmesi mümkündür. Okula gidemeyen engelli bireylerin evde eğitim alma hakkı vardır.

Bu haktan yararlanmak isteyen aileler RAM (Rehberlik ve Araştırma Merkezi) ile görüşerek gerekli olan evrakları ve raporu hazırlayarak başvuru yapıp bilgi alabilirler. Eğitimler öğrencinin engeline göre uygulanır. Ve özel her çocuk tüm eğitimleri alabilme haklarına sahiptir.

Özel Eğitim Kurumları Genel Müdürlüğü Duyurular

Barınma ücretleri, eğitim destekleri, e-Özel sınav sistemi, özel kurslardaki uygulama eğitimleri, Rehabilitasyon Merkezleri ücret onayları için tüm bilgilere ve güncel duyurulara ookgm.meb.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.

Yeni Engelli Hakları Nelerdir?

Engelli vatandaşlara eğitimden sağlığa, emeklilikten alım satıma kadar birçok alanda destek verilmeye devam ediyor.

Yeni Engelli Haklarından bazıları;

• Erken Emeklilik Hakkı
• Kurumsal Alanlarda İndirimler.
• Kamusal Alanlarda İndirimler.
• Engelli Aylığı
• Muhtaç Aylığı
• Evde Bakım Hizmeti
• Özel Eğitim Hakları,
• Müze ve Ören Yerlerine Girme Hakları,
• EKPSS’ ye Girme Hakkı,
• Emlak Vergisi,
• Oyun Bayilikleri,
• Erişebilirlik Hakları,
• Engelli Sporcular,
• Muayenede Öncelik Hakları,
• Devlet Tiyatrolarında İndirim,
• Sağlık Raporu Alımı,
• Toki Çekiliş Hakları,
• İşitme Engellilerin Hakları,
• Gelir Vergisi İndirimi.
• ÖTV İndirimi.
• Tayin Hakları,
• Yüzde 3 Su, Fatura, Doğal gaz İndirimi Hakkı,
• Erken Emeklilik Hakları,
• Ulaşım Alanında İndirim Hakkı,
• Araç Alımlarında İndirim,
• Engelli Ebeveyn Hakları,
• Çalışan Hakları,
• Sosyal Yardım Hakları,
• Tıbbi Malzeme Alım Hakları,
• Meslek Edinme Hakkı,
• Sorunları Danışma,
• Engelli Kimlik Kartı,
• Fizik Tedavi Seansları,
• Belediye Hizmetleri,
• Korumalı İş Yerleri,
• Engelli Seçmenler,
• KDV Muafiyeti,
• Konutta Düzenleme,
• ÖTV ve MTV Muafiyet Hakları,
• Araç Parkı Konusundaki Hakları,
• Konutlarda Emlak Vergisi Muafiyeti,
• Orta Öğretimde Ortak Sınavlardan Muafiyet,
• Bakıma Muhtaç Yakını Olan Er ve Erbaş,
• Engelli Bireylerin Faturalarında İndirim Hakları,
• Engellilerin Ulaşım İndirimleri,
• İletişim Şirketlerinin İndirimleri,
• Gümrük Vergisi Muafiyeti,
• İŞKUR, KOSGEB, Halk Eğitim Merkezleri Gibi Yerlerde Engellilere Özel Meslek Edindirme Kursları,
• Devlet Tiyatrolarında Gösterileri Ücretsiz İzleme Hakları,

Genç Engelli Hakları ve Eğitim

Eğitim hakları ve gençlerin engelli hakları Anayasa ile düzenlenmiştir. Eğitim haklarına ilişkin 42. madde uyarınca;

Devlet, durumları sebebiyle özel eğitime ihtiyacı olanların topluma yararlı kılacak tedbirleri alır. Engelli bireyler temel eğitim ilkeleri doğrultusunda genel, özel eğitim ve mesleki eğitim görme haklarını kullanabilmektedirler. 

Ruhsal, bedensel ve ruhsal rahatsızlıkları olan, dil ve konuşma güçlüğü çeken bireylerin yaşam kalitelerini artırmak için bazı önlemler alınmıştır. Bu engellerin en alt düzeye indirilmesi, mesleki beceri kazanmaları, ilgi ve becerilerini keşfetmelerini sağlamak amaçlanmaktadır. Bu amaçla yürütülen faaliyetler, bağımsız yaşama ve mesleki becerilerin kazandırılması özel eğitim kurumlarında gerçekleşir ve buna rehabilitasyon denir.

Engelli Çocuğun Eğitim Hakkı

İlgili yönetmeliğe göre engelli çocuk ve gençler eğitimden muaf tutulmamalıdır. Bu nedenle Erişkin Engelli Sağlık Kurulu Raporu ile en az yüzde 20 engellilik durumu belirlenir ve bu rapor ile başvuru yapılır. 18 yaş altı çocuklar için hazırlanan raporda rehabilitasyon merkezlerinde yapılacak uygulamalardan yararlanma imkânına sahip oluyorlar. İşitme, görme, otizm spektrum bozukluğu olan bireyler ile bedensel ve zihinsel engelli bireyler için Milli Eğitim Bakanlığı aracılığıyla her yıl Bakanlıkça ödenmektedir. Buna göre;

• Engelli sağlık raporu %20 engel tespiti yapılmış,
• Özel kurumlarca değerlendirme ve tanılama raporu hazırlanmış,
• Destek eğitimi almasının gerekli olduğu belirtilmiş ise,
• Özel Eğitim Kurumu ders saatlerini aylık belirlenen tutar karşılığında 1 ay içinde en az 8 bireysel ders saati verilir.
• Grup olarak çalışılacaksa 4 saat grup dersi verilir ve belgelendirilir.

5378 Engelli Kanunu 5. maddesinde de ilgili ibare yer almaktadır.

Engellilerin eğitim alması hiçbir nedenle engellenemez. Özel çocuk, genç ve yetişkinlere, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, engelli olmayanlarla bütünleştirilmiş ortamlarda ve eşit eğitim fırsatları sunulmaktadır.